گردشگری کرج در یک نگاه ، باغشهر البرز

گردشگری کرج بخشی از گردشگری های یک روزه اطراف تهران است که جاذبه های بسیاری مانند عمارت ناصری ، کاخ مروارید ، باغ جهانشهر ، جاده چالوس نمونه هایی از آنها است.

 

گردشگری کرج در یک نگاه

جلگه پهناور کرج در ۳۵ کیلومتری غرب تهران، با آب و هوایی دلپذیر و چشم اندازهایی طبیعی در دامنه رشته کوههای البرز قرار گرفته است. شهرستان کرج در سال ۱۳۳۳ تأسیس گردید. این شهرستان مرکز استان البرز بوده و پرجمعیت ترین شهرستان استان و با حدود ۲ میلیون نفر جمعیت، سومین شهر پرجمعیت ایران پس از تهران و مشهد است.

 

 

وجه تسمیه نام کرج

گویش قدیم و اصلی این منطقه زبان تات بوده و براین اساس، کلمه کرج از لغت کاوک به معنی میان تهی مأخوذ شده و این از آن روی است که کرج میان دره واقع شده است. یکی دیگر از وجوه تسمیه کرج از کلمه کراج است و با سابقه تاریخی آن که در تپه آتشگاه، کوههای کلاک، قلعه دختر شهرستانک و بزقلعه اشتهارد در ایام تابستان برای خبررسانی و دیده بانی آتش افروزی می شده مرتبط است.

 

 

تاریخچه کرج

دانستن تاریخچه یک مکان یکی از اصول اولیه گردشگری است که گردشگری کرج هم از این قاعده مستثنی نیست. دامنه سلسله جبال البرز از دیرباز به دلیل آب و هوای مناسب، رودخانه های جاری و پناهگاه های مطمئن، همیشه محل استقرار و سکونتگاه موقتی و دائم اقوام و گروههای مختلف بوده است.

طبق اسناد و منابع تاریخی و آثاری همچون تپه های باستانی آق تپه و مردآباد در حاشیه شهر، بقایای معابد و قلعه ها (قلعه شاه دژ، قلعه دختر، قلعه کلاک، قلعه تنگه گسیل)، دژهای استوار در جاده کرج-چالوس و دیگر آثار تاریخی و باستانی می توان فهمید که در دوران پیش از اسلام، این منطقه از تمدن برخوردار بوده و شاهد استمرار استقرارهای پی در پی بوده است. هرچند شکل گیری و شهرسازی فعلی آن از اواخر دوره قاجاریه و اوایل دوره پهلوی آغاز می شود و دوران اهمیت کرج به وقتی باز می گردد که شاهراه خراسان که از شهرهایی چون ری، نیشابور و بغداد می گذشت و به روزگار تیموریان و ایلخانیان و سپس صفویان به شهرهای مراغه، تبریز، سلطانیه و قزوین منتقل گشت.

از این دوران بود که کرج در مسیر توجه قرار گرفت و رو به آبادانی گذاشت. در روزگار سلطنت شاهان صفوی بناهایی در کرج ساخته شد که نمونه بارز آن، بنای امامزاده حسن (ع) در زمان شاه طهماسب است، اما با انتقال پایتخت به اصفهان توسط شاه عباس تا حدودی از سرعت پیشرفت تهران و کرج کاسته شد. در دوران قاجار که شاهان، توجه خاصی به کرج به عنوان منطقه ای خوش آب و هوا داشتند، کاخ زیبای سلیمانیه توسط فتحعلی شاه قاجار و عمارتی زیبا در شهرستانک توسط ناصرالدین شاه قاجار برپا شد. در این دوره کرج به علت همجواری با پایتخت کشور و قرار گرقتن بر سر راه ارتباطی سلطانیه و تبریز، مورد توجه سلیمان میرزا بوده است که مجموعه سلیمانیه به این مقطع زمانی تعلق دارد. در همین دوران سیاحان زیادی از منطقه عبور کرده و یادداشت هایی از خود برجای نهاده اند. اما شروع توسعه و گسترش کرج از سال ۱۳۳۰ شمسی به بعد است که تا به امروز نیز با سرعت جریان دارد.

 

 

[tour_carousel title=”تورهای کرج” title_underline=”on” description_words_limit=”20″ tour_category_ids_condition=”IN” tour_ids=”3437,2105″ slides_number=”2″ show_categories=”on” arrow_style=”light” order=”DESC” orderby=”date”]

 

جغرافیا

شهرستان کرج از شمال به استان مازندران، از جنوب به شهریار و استان مرکزی، از غرب به شهرستان ساوجبلاغ و استان قزوین و از شرق به تهران محدود می شود. کرج با وسعت ۱۶۸ کیلومتر مربع، ۱،۳۰۰ متر از ارتفاع شهر از سطح دریا است.

 

موقعیت مکانی

این شهر مرکز شهرستان کرج از استان البرز می باشد. محدوده اولیه این شهرستان برابر با استان البرز کنونی بود تا اینکه شهرستان ساوجبلاغ در سال ۱۳۶۸ از کرج جدا شد. البته قلمرو اولیه شهرستان ساوجبلاغ علاوه بر قلمرو کنونی شامل دو شهرستان نظرآباد و طالقان نیز می‌شد، زمانی که استان البرز تأسیس شد، اشتهارد و فردیس نیز بخشی از شهرستان بودند، اما شهرستان اشتهارد در سال ۱۳۹۱ و شهرستان فردیس در خرداد سال ۱۳۹۲ از این شهرستان جدا شدند.

این شهرستان شامل دو بخش به نامهای بخش مرکزی و بخش آسارا می باشد. بخش مرکزی شامل پنج شهر کرج، ماهدشت، کمال‌شهر، محمدشهر و گرمدره و سه دهستان گرم‌دره، دهستان محمدآباد، دهستان کمال‌آباد می گردد. بخش آسارا نیر شامل شهر آسارا و  سه دهستان آدران، دهستان آسارا، دهستان نسا است.

 

اقلیم

دامنه سلسله جبال البرز از دیرباز به دلیل آب و هوای مناسب، رودخانه های جاری و پناهگاه های مطمئن، همیشه محل استقرار و سکونتگاه موقتی و دائم اقوام و گروههای مختلف بوده است.

 

 

محصولات کشاورزی

در استان البرز ۲۹ محصول زراعی تولید می‌شود که غلات،دانه‌های روغنی،علوفه و سبزی و صیفی بخشی از این تولیدات می‌باشند . دراین میزان سطح زیرکشت به طور میانگین هر سال یک میلیون و ۳۴۴ هزار و ۶۰۸ تن محصول  به بار می نشیند که  به نسبت سایر استان‌ها آمار قابل توجهی است.

 

 

 

صنایع دستی

شهرستان کرج باتوجه به رقم بالای مهاجرت نسبت به سایر شهرستان های کشور، در بسیاری از رشته های صنایع دستی فعال می باشد و تعداد صنعتگران حاکی از فعالیت و همت بالای صنعتگران و هنرمندان منطقه می باشد. اما به لحاظ درجه فعالیت، رشته هایی هستند که از نظر اهمیت در سطح ممتازی قراردارند که می توان از رشته های گلیم بافی ، معرق ، منبت کاری ، مصنوعات چرمی ، سفالگری ، پیکر تراشی ، آهنگری هنری ، سوزن دوزی ، ساخت سازه های سنتی ، شیشیه دمی ، سنگ تراشی نام برد.

 

 

آثار تاریخی و دیدنی

منظر طبیعی – تاریخی پردیس کشاورزی کرج، باغی است که در زمان قاجار در زمره اماکن ییلاقی بوده و در تاریخ ۱۳۸۴/۱۲/۱۶ به شماره ۱۴۶۶۵ ثبت شده است. از مجموع ۱۲۰ اثر تاریخی این شهرستان، ۴۳ اثر تاریخی آن در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. امروزه شهرستان کرج به دلیل خاک و اقلیم مناسب قرار داشتن در نزدیکی پایتخت و مسیر راههای اصلی ارتباطی دارای رقم بالای مهاجرت در استان است. در اثبات این حرف، همین بس که شما می توانید با استفاده از اتوبات تهران – کرج تنها در ۴۵ دقیقه به کرج برسید. همچنین قطار مترو به دلیل پاسخگویی به رفت و آمد ضروری شهروندان با افتتاح میان تهران و کرج راه اندازی شده و هم اکنون خیلی عظیمی از مردم روزانه از تهران و کرج و بالعکس لز طریق قطار روگذر مترو سفر می کنند.

 

 

جاذبه‌های گردشگری کرج

جاذبه های گردشگری کرج بسیار زیاد است که در ادامه به بخشی از آنها می پردازیم:

 

جاده چالوس، یاقوت جاده های ایران

برای رفتن به جاده چالوس که در زمره زیباترین جاده های گردشگری کشور محسوب شده و از مسیرهای اصلی برای رسیدن به شمال سرسبز است باید از کرج عبور کرد. در واقع جاده شگفت انگیز چالوس از کرج آغاز شده و تا تونل کندوان، شما همچنان در طبیعت این شهرستان زیبا به سر می برید.

سرتاسر این جاده پر از چشم اندازهای رودخانه، کوه و درخت است و پیچ و خم های بسیار و تونل ها و گردنه های آن، جلوه های زیبائی به این جاده می بخشد. سد بزرگ امیرکبیرهم که تامین کننده بخش اعظم آب تهران است درمیانه این مسیرقراردارد. بسیاری ازتهرانی ها تعطیلات آخرهفته خودرا همراه با خانواده با رفتن به سد کرج یا باغ ها ومحیط های حاشیه رودخانه درابتدای جاده چالوس سپری می کنند .

ما هم به شما توصیه می کنیم ازفرصتی که طبیعت در اختیارتان قرارداده نهایت استفاده را ببرید و خاطرات خوشی را برای خود بسازید.

صخره های هفت خواهران – محور گردشگری کرج – چالوس

گردنه های زیبای محور گردشگری کرج – چالوس

منظره زیبای محور گردشگری کرج – چالوس

 

 

دریاچه سدامیرکبیر ، مایه حیات تهران با چشم اندازی زیبا

این سد که در ۲۵ کیلومتری جاده کرج- چالوس قرارگرفته، درسال  ۱۳۳۷ شمسی احداث شده و رودخانه کرج در پشت سد، دریاچه ای را ایجاد کرده که چشم انداز بسیار زیبایی دارد. علاقمندان به گردشگری درطبیعت می توانند از ورزشهای آبی نظیراسکی روی آب و قایقرانی بر روی این دریاچه لذت ببرند.

 

 

روستای واریان

در حاشیه ضلع شرقی دریاچه زیبا سد امیرکبیر، روستایی به نام واریان قرار گرفته که تنها راه رسیدن به آن، گذر از عرض دریاچه به وسیله قایق است ، این روستا در زمره روستاهای هدف گردشگری کرج قرار دارد.

 

 

 

 

 

 

 

 

برج آرامگاهی میدانک ( برج تهمینه )

این بنا متعلق به دوره تیموری و در کیلومتر ۶۰ جاده کرج – چالوس در کنار روستای میدانک و حاشیه جاده اصلی واقع شده است.  بنای سنگی برج میدانک یا برج تهمینه، مقبره ای با پلان ۸ ضلعی با یک ایوان پیش آمده در سمت غرب است. پهنای ورودی ایوان حدود ۳ متر است و ضخامت دیوارهای طرفین به بیش از ۴ متر می رسد. فضای داخلی برج دارای پلان مربع شکل است که ۴ قوس عقب نشسته آن در هر ضلع، پلان چلیپایی را در ذهن تداعی می کند. بنا داری تزئیناتی از جمله قاب بندی و قطار بندی های داخل فضای ایوان و بقعه است.
پوشش برج به صورت گنبدی دو پوش (مخروطی ، رک) است که در حال حاضر پوشش بیرونی از بین رفته و تنها پوشش زیرین باقی مانده است. مصالح به کار رفته در ساخت برج از جنس سنگ، گچ و نوعی ملات ساروج است.

 

 

برج آب رزکان نو کرج

ساختمان برج آب رزکان نو در جنوب شهر کرج واقع شده که به عنوان منبع ذخیره آب استفاده می شده و متعلق به دوره پهلوی است. برج آب رزکان نو کرج حدود ۱۲ متر ارتفاع و از مصالح آجر ساخته شده است.

 

 

 

 

 

 

 

 

کاروانسرای شاه عباسی ؛ پادگانی که مدرسه شد

کاروانسرای شاه عباسی که مربوط به دوران صفویه است و در مرکزشهر، ابتدای بلوارامامزاده حسن(ع) قرارگرفته است. این کاروانسرا بنایی به سبک  چهار ایوانی با مساحت ۳۶۰۰ مترمربع است و دارای حیاط مرکزی به مساحت ۹۰۰ مترمربع می باشد. بنای کاروانسرا از دوره صفویه به بعد کاربردهای متعددی داشته است. به طورمثال در دوره قاجاریه از آن به عنوان یک پایگاه نظامی استفاده می شده است. در اواخر این دوره اولین مدرسه برزگران و نخستین موسسه کشاورزی در آن تاسیس شد. در دوره پهلوی هم به عنوان مدرسه فلاحت مورد استفاده قرارگرفت.

درساخت بنا از آجر ختایی و ملاط گچ و خاک و در پی بنا وکف حیاط ازسنگ رودخانه ای استفاده شده است. کاروانسرا دارای ۲۲ حجره ایوان دار در اطراف حیاط مرکزی و ۵ بارانداز درپشت اتاق ها ست که یک حوض سنگی در وسط جاده و دو شاه نشین درجهت شرقی و غربی قرار دارد. درحال حاضر، طرح مرمت و احیاء کاروانسرا درحال اجرا بوده و طرح هایی ازجمله ایجاد فضاهای فرهنگی – خدماتی، موزه تاریخی و کارگاه هنرهای سنتی بعد از مرمت پیش بینی شده است. این اثر به شماره ۱۳۶۸ در تاریخ ۱۳۵۶/۰۱/۱۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

 

 

عمارت شهرستانک ( عمارت ناصری ) ، شکارگاه قاجاری در دل طبیعت

عمارت شهرستانک در کیلومتر ۵۵ جاده کرج- چالوس ۴۰ کیلومتری شرق روستای شهرستانک و دامنه کوه گل گیله در یک منظرگاه طبیعی بسیار زیبا ساخته شده است. این کاخ در دوران حکومت ناصرالدین شاه قاجار به سال ۱۲۹۵ قمری بنا شده است.

این عمارت به دو بخش کاملا متفاوت، بخش بیرونی (دیوانخانه) و دیگری بخش اندرونی (حرمسرا) تقسیم شده است. بخش بیرونی کاخ و یا ساختمان دیوانخانه در چهار تراز طراحی شده که یکی ورودی شاهی است که تراز اول به شکل نیم دایره دیده می شود و دیگری تراز دوم که حیاطی است با یک حوض مدور که در دو طرف آن باغچه ای قرار دارد. گوشه شمال غربی حیاط، حمام خصوصی شاه به شکل سنتی بنا شده است.

با بالا رفتن از پله، با یک استراحت در میانه راه، به تراز سوم یا حیاط مقابل کاخ می رسیم. در مرکز این حیاط، حوضی قرار گرفته که با پایین آمدن آب (آبسره) از پلکان اصلی کاخ و انتقال آن به حوض های دیگر جلوه ویژه ای پدید آورده است.

این کاخ در شکل اولیه به صورت دو طبقه بوده و به مرور زمان یک طبقه آن تخریب شده است.

تراز چهارم ایوان اصلی کاخ است که با دهانه تقریبی ۱۲ متر با دو ستون رو به سوی چشم انداز زیبای دره قرار دارد.
پلکانی به صورت سرتاسری در مقابل دهانه ایوان قرار گرفته که با ایجاد آبسره ، امکان حرکت آبی را که از پشت بنای کاخ روی محور ایوان حرکت می کرد، به سمت پایین فراهم می آورد.

بخش اندرونی با مساحت ۴،۶۸۰ متر مربع دارای دو حیاط که در اطراف آنها و متصل به بخش دیوانخانه ۱۹ اتاق تعبیه شده که عملکرد خدماتی داشته است. تعدادی سرویس بهداشتی و همچنین سیستم آبرسانی اندرونی و یک حمام در قسمت غربی این بخش ساخته شده است.

در ساخت این بنا از آجرهای ختایی، در ساخت نمای بخش اندرونی از سنگ و گچ نیمه پخت و در ساخت حوض ها و حمام ها هم از نوعی ملاط ساروج استفاده شده است.

این اثر به شماره ۱۹۲۵ در تاریخ ۱۶ شهریور ماه ۱۳۷۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

علاوه بر عمارت تاریخی شهرستانک ، طبیعت زیبا و بکر روستای شهرستانک یکی از جاذبه های طبیعی بسیار زیبای استان البرز است. وجود چشمه و سرازیرشدن رودخانه از دل کوه گیل گیله ، درختان سرسبز و شکوفه های رنگارنگ ،همچنین وجود برف سفید بر دامنه کوه در فصل بهار از جاذبه های طبیعی این منطقه است.

 

 

امامزاده ابراهیم (ع) ، روستای تکیه سپهسالار

تکیه سپهسالار روستایی از توابع دهستان آسارا واقع در بخش آسارا در شهرستان کرج در استان البرز ایران است. بیشتر سنگ کوه های اطراف این روستا سرخ رنگ هستند. بنا به گفته اهالی محل، وجه تسمیه نام روستای سپهسالار، برگرفته از نام امامزاده ای است به همین نام که به گفته متولی و خادم این امامزاده، از نوادگان مولا علی (ع) است و سپهسالار لشکر حضرت معصومه (ع) بوده که به زیارت امام رضا (ع) می رفته است. وی در الموت اشکور گیلان، در جنگی شکست می خورد و سپاه متواری می شود. خود نیز در آسارا زخمی می‌شود و به غار کوهی پناه می برد و در همان جا کشته می شود.

 

 

حمام مصباح ، تجسم روح لطیف هنر در گذر تاریخ

حمام مصباح در محله قدیمی مصباح در مرکز شهر کرج قرار دارد. این حمام در پی پدید آمدن محلات مسکونی در اواسط دوره قاجاریه در این منطقه بنا شده است. همچنین بقایای برج قلعه ای قدیمی در ضلع شرقی بنا مشاهده می شود که بر اثر حفاری های غیرمجاز، قسمت اعظم آن تخریب شده و تنها بقایای ناچیزی از آن باقی مانده است.

این حمام در عمق ۴ متری از سطح زمین واقع شده است. از ورودی بازسازی شده آن که به داخل رفتید، سربینه یا رختکن را مشاهده خواهید کرد. ورودی این حمام با هشت پله به کف حمام در عمق ۳ متری مرتبط می شود و پوشش بام آن در حال حاضر کاهگل است. این بخش شامل یک گنبد مرکزی است و در طرفین آن چهارطاق چشمه آجری با گنبدهای کوچکتر یا گره پوش دیده می شود. گرمخانه شامل نظافتخانه در سمت جنوبی با پوشش طاق گهواره ای بوده و شاه نشین در سمت شمال، محل شستشو در سمت شمال شرق و جنوب غرب و محل خزینه در سمت غرب قرار گرفته است.

حمام مصباح با وجود تعمیرات و الحاقات در دوران اخیر همچنان فضاهای اصلی یک حمام سنتی را دارد.

 

 

کاخ مروارید ( کاخ شمس ) ، نگینی در صدف گردشگری کرج

این کاخ در منطقه خوش آب و هوای کرج یعنی مهرشهر در ضلع شرقی بلوار امام خمینی (ره) قرار گرفته و یکی از کاخ های دوره پهلوی است. کاخ مروارید یا همان کاخ شمس سکونتگاه شمس پهلوی دختر دوم رضا شاه پهلوی است. این بنا طی سال های ۴۷ – ۱۳۴۵ هجری شمسی در زمینی به وسعت ۱۱۱ هکتار و با مساحتی حدود ۲۵۰۰ متر مربع احداث شده است.

کاخ مروارید از نظر تلفیق نمادهای هنر سنتی با معماری جدید از جمله سالن پذیرایی، سالن سینما، سالن بیلیارد و سالن استخر است. یکی از مهمترین و زیباترین فضاهای کاخ، اتاق صدف است که دارای تزئینات مختلفی بوده و نمای بیرونی آن به صورت حلزونی شکل ساخته شده است. در طراحی فضای بیرونی کاخ به منظور ایجاد منظرگاه طبیعی، دریاچه ای از طرف بنا را احاطه کرده و به طور کلی در شکل گیری و تزئینات ساختمان کاخ از موجودات دریایی الهام گرفته شده است.

این اثر به شماره ۷۰۶۷ در تاریخ ۱۳۸۱/۱۱/۱۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

 

 

باغ فاتح ، جهانشهر کرج

باغ فاتح یکی از جاذبه های گردشگری استان البرزه که در منطقه جهانشهر شهر کرج قرار گرفته.اینجا هم خیلی بزرگه هم آب و هوای خوبی داره. خیلی از مردم از این پارک برای ورزش کردن و پیاده روی استفاده می کنن.این باغ در حاشیه ی بلوار جمهوری قرار گرفته و طبیعتی فوق العاده را به گردشگران ارائه می دهد.

جهانشهر کرج هم سالها بخاطر باغ های وسیع و زیبایش زبانزد همگان بود .صاحب باغ های جهانشهر مرحوم محمد صادق فاتح یزدی بود .او سال ۱۲۷۷ در یزد متولد شد .مرحوم فاتح یکی از بزرگترین و ثروتمندترین سرمایه داران پیش از انقلاب بود .در حقیقت او موسس جهانشهر کرج بود.

 

 

 

 

موزه جانور شناسی پردیس کشاورزی کرج

موزه جانورشناسی کرج که بانی آن مصطفی قلی بیات بود، نخست با نام «مدرسه فلاحت» فعالیت خود را آغاز کرد؛ موزه حاضر در سال ۱۳۰۹ هجری شمسی به همّت وزارت کشاورزی و با تلاش شادروان استاد جلال افشار در همین محل تأسیس شد و از سال ۱۳۲۴ تا کنون زیر نظر دانشگاه تهران به فعالیت خود ادامه می­ دهد. موزه جانورشناسی کرج دارای دو طبقه و ۱۷ گالری است.

در این موزه می­توان انواع جانوران و حیوانات از جمله ماهی­های مرکب خلیج فارس، مرجان­ها، ستاره های دریایی، انواع کنه، پروانه و رتیل را دید. علاوه بر این ۵۰ هزار نمونه حشره و پنج هزار نمونه کنه این موزه را به یکی از غنی­ترین موزه­ های حشره شناسی کشور بدل کرده است. موزه جانورشناسی کرج تنها به بخش نمایش جانوران و حشرات محدود نیست بلکه دارای بخش­های مختلفی همچون آزمایشگاه­های آموزشی، پژوهشی، اتاق تاکسیدرمی، عکسخانه و کتابخانه تخصصی نیز هست.

در این موزه نمونه هایی وجود دارد که در هیچ یک از موزههای جانورشناسی کشور، به خصوص در بخش نمایشی وجود ندارد. برای مثال زرافه شش متری، مار بوآ، کانگورو و مورچه خوار که خیلی از بچه ها فقط آن را در کارتونها می بینند، از این دست جانوران تاکسیدرمی شده هستند.

 

 

 

کاخ سلیمانیه (تنها تصویر دیواری موجود از آقا محمدخان قاجار)

عمارت کاخ سلیمانیه که بنای آن متعلق به دوره قاجار است، در بافت مرکزی شهر کرج داخل پردیس کشاورزی (ضلع جنوبی) در میان باغ بزرگی قرار دارد. مجموعه کاخ سلیمانیه در بین سالهای ۱۲۲۴ و ۱۲۲۷ ه.ق. به دستور فتحعلی شاه قاجار در یکی از منزلگاه های حد فاصل تهران و چمنگاه سلطانیه زنجان در ییلاق خوش آب و هوای کرج ساخته شد که بعدها به نام پسرش سلیمان میرزا حاکم منطقه کرچ سلیمانیه نام گذاری شد.

مجموعه سلیمانیه در شکل اولیه دارای ساختمان‌های متعددی از جمله عمارت گلشن، عمارت در قرمز، باغ فرش‌آباد، باغ اول و دوم، ساختمان کلاه فرنگی و ساختمان‌های متعدد دیگری بود اما از این مجموعه بزرگ تنها ساختمان کوشک آن باقی مانده است.

این بنا جزو نخستین بناهایی ایرانی است که روی پایه (پایلوت) ساخته شده است. فضای داخلی بنا با تزئینات گچبری و نقاشی‌های دیواری آراسته شده و در واقع اهمیت و ویژگی خاص این بنا به لحاظ ۲ تابلو دیوار نگاره از سلاطین قاجار است که روی دیوار‌های شرقی و غربی تالار مرکزی ترسیم  شده است.

تابلو شرقی آغا محمد خان، بنیانگذار سلسه قاجار را به همراه سران ایل قجر نشان می‌دهد و در تابلو غربی فتحعلی شاه قاجار نشسته بر تخت به همراه فرزندان به تصویر کشیده شده است.معمار مجموعه سلیمانیه «محمدحسین خان نظام‌الدوله اصفهانی» معروف به صدر اصفهانی از معماران برجسته آن دوران است. نقاش تابلوها هم عبدالله خان نقاش‌باشی از هنرمندان صاحب نام و مشهور دوران قاجار است.

کاخ سلیمانیه به شماره ۳۷۰ در تاریخ ۱۳۲۷/۱۲/۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. مقرر شده است این مجموعه پس از مرمت به کاخ موزه دوره قاجار تبدیل شود.

 

 

پل تاریخی صفوی (پل شاه عباسی، پل آجری یا پل دختر)

پل تاریخی معروف به شاه عباسی که در برخی منابع به پل دختر مشهور است، به طول ۲۰/۶۱ متر و با عرض ۸/۸۰ متر در ورودی شهر، بر روی رودخانه کرج احداث شده است. این پل با نام پل سلیمانیه نیز شهرت دارد. این پل دارای دو دهانه است که دهانه شرقی به طول ۲/۲۰ متر و دهانه غربی به طول ۷/۴ متر است که آب رودخانه از زیر دهانه شرقی عبور می‌کند. مصالح عمده به‌کار رفته در ساخت پل، آجر ختایی و نوعی ملات ساروج است که در پایه پل مانند دیگر سازه‌های آبی سنتی از سنگ استفاده شده است. از خصوصیات ویژه این پل، متقارن نبودن نمای پل است؛ به شکلی که در سمت شرق تکیه بنا به روی صخره طبیعی است و در جبهه غربی یک چشمه یا دهانه دیگر و با ابعاد متفاوت با چشمه اصلی طراحی شده است.

این پل تاریخی در گذشته به لحاظ اقتصادی و نظامی و راه ارتباطی بین شرق و غرب کشور بودن، از اهمیت خاصی برخوردار بوده است و با توجه با اسناد تاریخی و سفرنامه‌ها، در دوران مختلف تاریخی وجود داشته و در دوره صفویه به جهت توسعه ارتباطات کشور به شکل فعلی درآمده است. در دوره‌های بعد هم تعمیرات و تغییراتی در این بنا صورت گرفته است که از جمله این تغییرات، تعبیه چایخانه و تفرجگاه در داخل جرز قطور، بین دو دهانه حجره‌یی در دو طبقه با تاق‌نماهایی در سمت شمال و جنوب در دوره قاجار (و به روایتی در دوره صفویه) و در زمان حکومت فتحعلی‌شاه و نیز بنای قلعه صمصام در مجاورت پل جهت کنترل عبور و مرور بوده است. این پل از سال ۱۳۳۰ به بعد عبور و مرور از روی پل تاریخی ممنوع شد. قدیمی‌ترین تصویری که از پل بر جای مانده توسط اوژن فلاندن سیاح فرانسوی در سال ۱۸۳۹ میلادی طراحی شده است که در آن موقعیت پل به همراه بنایی در جلوی آن دیده می‌شود که احتمالا این بنا امامزداه حسن است که بنایی مربوط به همان دوران ایجاد پل (صفوی) است و اکنون و پس از دخل و تصرفات بسیار، دیگر نشانی از آن امامزاده تاریخی دیده نمی‌شود.

این اثر به شماره ۳۵۰۱ در تاریخ ۱۳۷۹/۱۲/۲۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

در کنار این پل، پل سنگی دیگری توسط مهندسان ایرانی ساخته می شود و این پل دوم هم به لحاظ سازه ای سنگی بوده و دارای استحکام  بالایی است. این پل جدید هم به شماره ۱۶۱۸۷ در تاریخ ۱۳۸۵/۰۶/۲۰ به ثبت رسیده است.

 

 

حسینیه صیادیه ( اشتهارد )

این حسینیه در ضلع شمالی میدان امام خمینی اشتهارد، قبرستانی وجود دارد که محل دفن شهدای اشتهارد است. ضلع غربی این قبرستان ، متصل به بنایی قدیمی به نام حسینیه صیادیه (یا سیادیه ) است. ورودی حسینیه سیادیه رو به جنوب و دارای سردری آجری و دری چوبی است. بنای این حسینیه با امامزاده ام کبری و ام صغری ، ارتباطی تنگاتنگ و مستقیم داشته است.

برای ورود به حسینیه باید از یک هشتی گذشت و به حیاط آن راه یافت. اطراف حیاط حسینیه غرفه‌هایی در دو طبقه برای استقرار مردم ساخته شده که بین فامیل‌های مختلف محل تقسیم شده و هر یک از ایشان در ایام عزاداری در آن مستقر می‌شوند. صحن حسینیه نیز محل تجمع هیأت‌های سینه‌زنی و عزاداری است. مصالح ساختمانی بکار رفته در قسمتهای قوسی حسینیه از آجر و گچ است. در زلزله سال ۱۳۴۱ شبستان اصلی آن آسیب دیده و بعد از آن طی دو مرحله بازسازی گردیده‌است. بنای حسینیه مربوط به اواخر دوره صفویه یا اوایل دوره قاجاریه می‌باشد.

 

 

کاخ رضاشاهی گچسر

قدمت کاخ رضاشاهی گچسر مربوط به دوره پهلوی اول و در شهرستان کرج، بخش مرکزی، روستای گچسر واقع شده است. این اثر در تاریخ ۱۰ دی ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۶۵۷۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

این بنا از تاریخ آبان ۱۳۹۵ توسط بنیاد مستضعفان به بخش خصوصی واگذار شده و تحویل شده است.

 

 

 

امامزاده حسین (ع) گوراب

امامزاده حسین گوراب در جاده کرج-چالوس در روستائی به همین نام از توابع ارنگه واقع شده است. این بنا متعلق به دوره صفوی است و به دلیل تزئینات داخلی و کتیبه های آن، دارای ارزش فراوانی است. درخت چنار کهنسال داخل حیاط امامزاده نیز دارای ارزش تاریخی می باشد. این امامزاده در دامنه کوه واقع شده و دارای چشم انداز زیبایی است. بنای امامزاده به ابعاد ۷ در ۷ متر دارای پلان مربع بوده و از سه طرف دارای ایوان و رواق الحاقی می باشد که در طول سالهای ۷۴-۷۳ به سبک اولیه بازسازی شده است. تزئینات گچبری بنا مربوط به الحاقات دوره بعد بوده و درب ورودی چوبی امامزاده شامل خطوط قرآنی و تزئینات به شکل گل و بوته است. این تزئینات از نظر ظرافت و هنر کنده کاری دارای اهمیت ویژه ای است. این بنا و درخت کهنسال درون آن به شماره ۹۶۸ و تاریخ ۱۳۵۳/۰۲/۳۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

 

 

امامزاده ام کبری و ام صغری (س)

بنای امامزادگان ام کبری و ام صغری (س) در فاصله ۶۸ کیلومتری جنوب غربی شهر کرج، در شمال غربی شهر اشتهارد واقع می باشد. این بنا متعلق به دوره صفویه و در بافت قدیمی شهر اشتهارد قرار دارد. طبق شجره نامه مدفن دو بانوی بزرگوار از نوادگان امام موسی کاظم (ع) است. بنای این امامزاده دارای یک ایوان ورودی رو به شمال و یک رواق مستطیل شکل الحاقی متصل به بقعه است. گنبد بقعه امامزاده دارای روکشی از کاشی بوده و قسمت زیرین آن با کاشیهایی به شکل لوزی مزین شده و بقیه پایه آن که قاعده گنبد را تشکیل می دهد آجری می باشد.

این بنا از دو بخش گنبد خانه و شبستان تشکیل شده و شبستان بنا اخیرا بازسازی و از یک فرش انداز به دو فرش انداز گسترش پیدا کرده است.

این اثر به شماره ۷۵۳ در تاریخ ۱۳۴۶/۰۱/۲۳در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

 

 

امامزاده سلیمان (ع)

بقعه امامزاده سلیمان در ۶ کیلومتری شرق اشتهارد در مرکز شهر نراق و در کنار جاده کرج-اشتهارد و مجاورت مرکز شهرداری شهر اشتهارد قرار دارد. در این بقعه ۶ امامزاده به نام‌های‌ هادی و سلیمان از نوادگان امام علی بن ابی‌طالب‌ (ع) و مهدی، مطهر، طاهر و حسین از نوادگان امام کاظم(ع) مدفون هستند. روایت شده است که؛ این امامزادگان در اطراف نراق به شهادت رسیده و چون مردم نراق شیعه مذهب و پیرو سادات علوی بوده‌اند آنها را به شهر آورده و با احترام آنها را دفن کرده اند.

ساختمان امامزاده در میان یک حیاط نسبتا بزرگ قرار گرفته که در ضلع غربی این حیاط قنات آبی جاری است. بنای امامزاده سلیمان در قرن هفتم هجری متشکل از یک طاق نمای ورودی رو به شمال، رواقها و گنبدخانه است. این بقعه با معماری ۸ ضلعی، گنبد دو پوش و مصالح خشت و گل در شهر قدیمی نراق ساخته شده است. همچنین در دوره صفویه کاشی‌کاری گنبد، نما کاری آجر و صحن شرقی به این بقعه اضافه و در دوره قاجار دو صحن دیگر در ضلع شمال و جنوب آن الحاق شده است. سقف قسمت رواق با طاق و تویزه های تو در تور، به طرز زیبایی پوشش داده شده و از جانب ضلع شرقی این رواق راهی به پشت با مجموعه دارد که دارای طاقهای ضربی است. فضای چهارگوش داخل گنبدخانه با طاق نماهایی به ۸ ضلعی و سپس توسط طاق بندهای متناسبی به ۱۶ ضلعی تبدیل شده است.

این بنای تاریخی به شماره ۷۵۴ و تاریخ ۱۳۴۶/۱/۲۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

 

 

امامزاده زید و رحمان (ع) ، سه گنبد مربوط به سه دوره تاریخی

امامزاده زید و رحمان یا سه‌گنبدان در کنار راه اصلی کرج به اشتهارد در روستای رحمانیه واقع شده و مدفن دو تن از نوادگان امام جعفر صادق (ع) می‌باشد. این بنا دارای سه گنبدخانه و متعلق به سه دوره تاریخی می‌باشد که گنبدخانه شرقی متعلق به دوره ایلخانی، گنبدخانه غربی متعلق به دوره تیموری، گنبدخانه شمالی در زمان صفویه به بنا الحاق شده است و ایوانی رفیع و زیبا نیز در جلوی این بخش ساخته شده است. به طور کلی این بنا متعلق به قرن ۷ و ۸ هجری قمری می‌باشد. بنای یادشده دارای دو ورودی، یکی از بخش ایلخانی و دیگری از بخش صفوی است و رواقی نیز بین گنبد خانه تیموری و صفوی قرار دارد که در اصل حیاط بخش تیموری بوده است. تزیینات این بنا ازجمله رسمی‌بندی زیر گنبدها و نقاشی‌های بسیار ساده با نقوش گل و بته است و همچنین آجرهای لعابدار فیروزه‌یی بسیار زیبا است که اکثر این تزیینات در دوره قاجار در بنا اجرا شده است. در ساخت بنای امامزاده از آجرهای فتایی و خشت و در پی از سنگ استفاده شده است.

این اثر به شماره ثبت ۷۵۵ در تاریخ ۱۳۴۶/۰۱/۲۳ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

 

 

محموطه باستانی آق تپه

آق تپه روستایی شهرکی است در جنوب مهرشهر کرج که در جنوب آن، تپه ای باستانی به همین نام قرار دارد. قدمت محوطه باستانی آق تپه کرج به هزاره سوم و چهارم پیش از میلاد می رسد.

این تپه به محل استقرار و سکونت اقوام مختلفی بوده است. با بررسی و مطالعه نمونه سفال های جمع آوری شده از سطح تپه، ۴ دوره تمدنی و فرهنگی در این محوطه تاریخی شناسایی شده که بشرح زیر است:
دوره اول : فرهنگ پیش از تاریخ از هزاره چهارم تا سوم پیش از میلاد با سفال های قرمز و نخودی و نقوش هندسی به رنگ سیاه .
دوره دوم : سفال خاکستری از نوع ساده با تزئینات شیاری و برجسته در زیر لبه و بدنه ظروف .
دوره سوم : فرهنگ دوره تاریخی با سفال هایی به رنگ نخودی .
دوره چهارم : فرهنگ دوره اسلامی که سفال های این دوره از نوع ساده و مربوط به قرون اولیه اسلامی است.

این تپه تاریخی به شماره ۲۲۵۷ و تاریخ ۱۳۷۷/۱۰/۲۷ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

 

 

محوطه باستانی مردآباد

تپه تاریخی مردآباد در شهر ماهدشت قرار گرفته است . طی بررسی های باستان شناسی انجام شده بر روی تپه، مواد فرهنگی و سفال های جمع آوری شده از روی آن، ۴ دوره فرهنگی در این محوطه تاریخی شناسایی شده است.

۴ دوره محوطه مرد آباد البرز به شرح زیر است:
دوره اول : هزاره پنجم تا سوم پیش از میلاد که سفال های این دوره به رنگ قرمز و نخودی با نقوش هندسی به رنگ سیاه است.
دوره دوم : هزاره اول قبل از میلاد که سفال های این دوره از نوع خاکستری با نقوش برجسته و نقش کنده در زیر لبه و بدنه است.
دوره سوم : دوره پارتی و ساسانی که سفال های این دوره به رنگ قرمز و دارای نقوش کنده بر روی بدنه ظرف است.
دوره چهارم : دوره اسلامی از قرن ۴ تا ۹ هجری قمری که سفال های این دوره از نوع ساده و لعابدار به رنگ های سبز و آبی فیروزه ای با نقوش ساده است.

محوطه مرد آباد البرز دارای حریم مصوب و علامتگذاری است. این تپه باستانی به شماره ۲۲۵۲ و تاریخ ۱۳۷۷/۱۰/۲۷ در فهست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

 

 

محوطه باستانی رزکان نو

گورستان باستانی رزکان نو در مسیر غرب به شرق فلات مرکزی ایران قرار گرفته است. این محوطه با وسعت حدود ۵۰۰۰ متر مربع از معدود گورستان های هزاره اول قبل از میلاد در شهر کرج است که در نخستین برنامه پژوهشی در سال ۱۳۸۸ حدود ۸۰۰ متر مربع آن بررسی و کاوش گردید.

مواد فرهنگی بدست آمده شامل تدفین های انسانی، اشیاء، سفالین ساده و منقوش به رنگ خاکستری و قرمز، اشیائ فلزی و سنگی تزئینی، مصنوعات سنگی و استخوانی و بقایای گیاهی می باشد.

 

 

غار یخی مراد ، تالار قندیلهای یخی

این غار در محور کرج – چالوس، جاده فرعی آزادبر، شماه کهنه ده در دامنه کوه واقع شده است. غار یخ مراد یکی از زیباترین غارهای ایران در استان البرز است و قدمت آن به دوره دوم زمین شناسی (۵۰ میلیون سال قبل) می رسد.

این غار با دهانه ای به طول ۷ متر و ارتفاع ۳ متر، دارای سه دهنه تالار و سه یخچال زیرزمین و هفت حلقه چاه است که در قسمتهای مختلف غار قرار دارند. از پدیده های طبیعی و بسیار جذاب غار، آن است که در تمام فصول سال، قندیلهای یخی بسیاری در دهلیزهای مختلف غار قرار دارند و ارتفاع بعضی از آنها حتی به ۲ متر هم می رسد.

این اثر طبیعی به شماره ۶۵۷۳ و تاریخ ۱۳۸۱/۱۰/۱۰ در فهرسترآثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

 

 

پیست اسکی و آبشار خور

آبشار خور یا شلال خور از آبشارهای زیبای روستای خور البرز است که برای اهالی طبیعت دوست تهران و البرز به عنوان یک برنامه یک روزه توصیه می شود. آبشار خور در مجاورت روستای خور در استان البرز و در فاصله ۱۷ کیلومتری جاده کرج -چالوس  واقع شده است. فاصله آبشار خور از روستای خور البرز تقریبا ۲ کیلومتر است که با پیاده روی کمتر از یک ساعت، از میان درختان زیبای سیب ترش، گوجه سبز، زردآلو و گیلاس و طبیعت زیبای منطقه عبور خواهید کرد. مسیری در کنار جوی بتنی آب که شما را از میان درختان و باغ ها به دورنمای آبشار و بعد به زیر « آبشار خور » خواهد رساند.

البته قبل از آبشار خور و در مسیر حرکت، پیست اسکی خور را هم خواهید دید.

برای اطلاعات بیشتر « همه چیز درباره منطقه خور » را مطالعه کنید.

 

[tour_carousel title=”تور آبشار خور” title_underline=”on” description_words_limit=”20″ tour_category_ids_condition=”IN” tour_ids=”3437″ slides_number=”1″ show_categories=”on” arrow_style=”light” order=”DESC” orderby=”date”]

 

 

باغ های جهانشهر، سیب و کاخ مروارید

کرج به دلیل آب و هوای مناسب، رودخانه های جاری، خاک حاصلخیز و طبیعت سرسبز خود در گذشته باغضهر نامیده می شده و در دهه ۵۰ شمسی یکی از قطب های مهم کشاورزی و باغداری بوده است. هرچند که امروز از آن همه سرسبزی، اندکی باقی مانده، اما بازهم این شهرستان ظرفیت جذب گردشگر را از طریق جاذبه های طبیعی داراست. سه باغ جهانشهر ، سیب مهرشهر و کاخ مروارید نیز میراث طبیعی برجای مانده از همان دوران هستند که تا به امروز باقی مانده اند. این باغ ها به عنوان بخش مهمی از دستگاه تنفسی این شهرستان عمل می کنند. نخستین باغ ثبت شده  در فهرست آثار ملی ایران، باغ جهانشهر است که در تاریخ ۱۳۸۵/۵/۸ به شماره ۱۵۸۴۹ به ثبت رسیده و در مرکز کرج واقع شده است. محدود این باغ حدود ۷۰ هکتار تعیین شده است.

باغ سیب مهرشهر کرج با حدود ۴۰۰ هکتار وسعت، در نزدیکی کاخ مروارید شمس قرار گرفته و دارای درختانی کهنسال و چشم انداز زیبا است.

 

 

آبشار ورزان

در جاده کرج – چالوس از محلی به نام پل خواب، یک راه فرعی خاکی جدا می شود که پس از ۷ کیلومتر به روستای ورزان می رسید. جاده این روستای پرپیچ و خم بوده اما مناظر بسیار سرسبز و زیبایی دارد. به فاصله کمی از روستا، در داخل دره ای نسبتا عمیق، آبشار ورزان نمایان است.

 

 

پیست اسکی دیزین

پیست اسکی دیزین درجاده کرج – چالوس ، کیلومتر ۷۰ جاده فرعی، روستای ولایت رود واقع شده است. این روستای زیبا به دلیل وجود پیست اسکی و همچنین دره ولایت رود، کوه ها و دشت های آن، به عنوان روستای هدف گردشگری معرفی شده است. پیست دیزین درسال ۱۳۴۸ تاسیس شده و در شماره ۴۰ پیست معروف جهان قرار دارد.

این پیست دارای سه مسیر تله کابین، دو مسیرتله سی یژ، ۲۳ پیست اسکی و هفت تله اسکی است که درفصول مختلف سال پذیرای علاقمندان اسکی و سایر ورزش های تابستانی وزمستانی است. دراین پیست همچنین مسیرهایی برای کوهپیمایی وجود دارد که ورزشکاران به صورت تفریحی به صعود از آن می پردازند.

پیست اسکی دیزین به دلیل برخورداری از امکانات آموزشی و زمین های تنیس، والیبال، زمین بازی کودکان، پیست اسکی روی چمن و نیز بلندی هایی برای کوه پیمایی، راه پیمایی و اسب سواری درواقع یک مجموعه ورزشی- تفریحی است که همواره مورد استفاده قرار می گیرد.

 

 

 

استفاده از مطالب با ذکر منبع آزاد است.