همای سعادت نشان مشترک تمدن های جهان در سنگ نگاره های تیمره

همای سعادت نشان مشترک تمدن های جهان در سنگ نگاره های تیمره است. نماد IYI که مربوط به ۲۳۰۰ پیش از میلاد است، در تمدن ایران به مفهوم «همای سعادت» بوده است. این نماد در میان نقاشی های غارهای باستانی و کوه های ایران بسیار دیده می شود. رد پای علامت شبیه خط پیش ایلامی لاینر در تیمره ، بر سر در کلیساها، نقاشی درون کلیساها، روی انگشترها و از همه جالب تر آنکه روی تسبیح های درون کلیساهای اروپا هم به چشم می خورد.

 

همای سعادت نشان مشترک تمدن های جهان در سنگ نگاره های تیمره

علامت خط پیش ایلامی لاینر ( Linear برای  ۲۳۰۰ قبل میلاد) در سنگ نگاره های تیمره کشف شده است. ردپای این نماد بر سر در کلیساها، نقاشی درون کلیساها، روی انگشترها و از همه جالب تر آنکه روی تسبیح های داخل کلیساهای اروپا هم به چشم می خورد! این نماد در میان نقاشی های غارهای باستانی و کوه های ایران بسیار دیده می شود.

 

 

 

 

 

 

به گفته پژوهشگر سنگ نگاره های ایران، نشان خطی یاد شده در مفاهیم شناخته شده از خط قبل از ایلام باستان به مفهوم « همای سعادت » است که در سری نشان های کشف شده لوح های تیمره خمین قرار دارد و طایفه هایی از ایل قشقایی آن را بر روی سنگ قبر مردگان خود حک می کنند.

 

این محقق گفت: کارشناسان مردم شناسی بر این باور هستند که حک کردن این نماد بر روی سنگ قبر امپراتور بلغارستان و سنگ قبر شیخ صفی الدین اردبیلی و عشایر قشقایی به معنی و مفهوم مرگی سعادتمند یا درخواست رستگاری باشد. علامت همای سعادت در ایل قشقایی به نام « نماد تمغا » نیز شناخته می شود.

محمد ناصری فرد، نویسنده کتاب « شگفتی های ایران باستان » اظهار کرد: این نمادها در اروپا نیز کاربرد آئینی دارد و در مناسبت های خاصی به نام «آئین نان گرد»، هم دیده می شود.

 

 

 

 

همچنین نماد IYI در کشور ترکیه به عنوان نماد حزب نیک به رهبری خانم مرال اکشنر «زن آهنین» استفاده شده است.

 

[tour_carousel title=”تورهای نمادهای همای سعادت” title_underline=”on” description_words_limit=”20″ tour_category_ids_condition=”IN” tour_ids=”3016,1998″ slides_number=”2″ show_categories=”on” arrow_style=”light” order=”DESC” orderby=”date”]

 

نماد « همای سعادت » در سنگ نگاره های ایران

بزرگ‌ترین مجموعه سنگ نگاره‌های کشور (شامل ۳۱ محوطه و بیش از ۲۱ هزار مورد)، در تیمره (شهرستان خمین) قرار دارد که به بهشت سنگ نگاره‌های ایران مشهور است. می توان از منظر سنگ نگاره‌ها، تاریخ، خط، زبان، نمادها، آیین‌ها و حتی محیط اقلیمی را مورد مطالعه قرار داد. قدمت بعضی از آن ها به بیش از ۴۰ هزار سال (فراتر از مرز اسطوره ها) می رسد و بعنوان نماد های تاریخ و هنر بشری، نقش پیشرویی دارند.

شیخ صفی‌الدین ابوالفتح اسحاق اردبیلی ، از بزرگان صفویان، پایه‌گذار خانقاه صفوی در شرق ایران است. آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی یکی از مکان‌های تاریخی شمال غربی ایران و از آثار ثبت‌ شده در فهرست میراث جهانی یونسکو است.

تشابه کتیبه آرامگاه شیخ صفی الدین با نماد همای سعادت

به گفته ناصری فرد: در مطالعات میدانی بر روی سنگ نگاره ها ی تیمره خمین، شباهت نشانی یکی از نمادها بر روی سنگ قبر شیخ صفی الدین اردبیلی موجود است. نشان های خطی مشابه نماد «همای سعادت» ، بر روی سنگ قبر مردگان طایفه های ایل قشقایی در ایران نیز به چشم می خورد.

 

 

متأسفانه کتیبه هایی با این همه عظمت و گستره ملی و جهانی که وصف آن گفته شد، در ایران مهجور بوده و مورد بی مهری قرار گرفته است. بدتر اینکه به تازگی فعالیت معدنی در حوزه تیمره بخشی از این سنگ نگاره های مهم را در معرض تخریب و نابودی قرار داد.

این محقق گفت: دانش هنرهای صخره ای Rock Art بسیار مهم و ارزش جهانی داشته و معرف تاریخ تفکر و زیست بشر است. در سال ۱۳۸۷ در مطالعات میدانی بر روی « سنگ نگاره های تیمره » شهرستان خمین کتیبه های خطی متعددی کشف شد. با همکاری پژوهشکده خط و مرکز کتیبه شناسی ایران از آنها مولاژ (تندیس یا شبیه سازی) تهیه شد و در مجموعه فرهنگی تاریخی کاخ نیاوران در منظر دید علاقه مندان قرار دارد.

 

 

وی گفت: این کتیبه های خطی در سال ۱۳۸۷ در کتابچه ای به نام « گشایش باغ کتیبه ها » به عنوان « کهن ترین خطوط کشف شده در ایران » چاپ شده است. پژوهشگر سنگ نگاره های ایران گفت: شگفتی، این کتیبه ها وجود بعضی نشان های مشابه بر روی لوح های گلی شوش و نیز جیرفت است. اما ادامه این نمادهای خطی به سفال ها ختم نمی شود بلکه ردپای بعضی از آن هادر کتیبه های تیمره خمین است.

 

 

نماد همای سعادت در سنگ نگاره های جهان

همانطور که گفته شد، این نشان در بیشتر تمدن های کهن در دنیا نیز به چشم می خود. در « پلاک هفت پر » که در پلیسکا ( Pliska ) یافت شده ، نماد ( IYI ) وسط آن، ۱۵۰ بار در بلغارستان تکرار شده است.

 

 

 

 

 

 

 

نشان های خطی مشابه این نماد، بر روی سنگ قبر « خان کوبارت » امپراتور بلغارستان (۶۶۵م) نیز به چشم می خورد. این نماد بر روی سفال های کهن کشف شده در بلغارستان و کاربست های آیینی ترکیه هم متعدد دیده می شود.

 

 

 

 

 

 

 

 

نمادهای دیگر سنگ نگاره های تیمره در ایران و جهان

با توجه به وسعت تمدن ایران در دوران باستان، وجود اشتراک بین آثار باستانی و نمادهای آن در ایران و جهان عجیب نیست. تیمره نام قدیمی منطقه‌ای، مابین سه استان اصفهان، مرکزی و لرستان است. بیشتر این سنگ‌نگاره‌ها نشان دهنده دورانی است که بشر به ابزار شکار اولیه (سنگ‌های تیز) و رام کردن حیوانات و پس از آن کشاورزی و کاشت گیاهان مشغول بود.

سنگ نگاره های ایران، با تلاش های نفس گیر پژوهشگران آزاد (مانند محمد ناصری فرد) به دنیا معرفی شده اند و حاصل مطالعات آنها در داوری ۲۰۱۶ باستان شناسی اروپا برنده شد. آثار بسیار متنوع و فوق‌العاده جالبی از این هنرها در سرتاسر ایران یافت شده است. برخی از این مکان ها عبارتند از:

• اصفهان (۹ منطقه در گلپایگان واقع درغرقاب، کوچری، تیکن و عباس‌آباد)
• بیرجند (لاخ مزار)
• خراسان (نهبندان)
• یزد (ارنان)
• سیستان و بلوچستان (نیک شهر و سراوان)
• لرستان (همیان کوهدشت، خمه الیگودرز، میهد بروجرد)
• اراک (ابراهیم‌آباد ، یساول کمیجان ، کوت آباد کمیجان ، احمدآباد خنداب ، نیم‌ور و خمین)
• همدان (دره شهرستانه الوند، دره گنجنامه، مهرآباد و نوشیجان ملایر)
• کرمان (میمند و شاه فیروز)
• آذربایجان شرقی (ارسباران)
• کردستان(دهگلان و سارال)
• تهران (روستای دولت‌آباد شهریار، کوه کفترلو)
• قم (کهک).

 

در یکی از سنگ‌نگاره‌ها در منطقه تیمره ، مردی دست فرزند خود را گرفته و درحال آموزش شکار یک مار نشان می‌دهد. در یکی دیگر از این سنگ‌نگاره‌ها، مردانی سوار بر اسب، مشغول شکار قوچ‌ها هستند که نشانه سکونت انسان در دوره‌های مختلف پیش از تاریخ، در این منطقه است.

در سنگ‌نگاره‌های جدید، نشانه‌هایی از زبانهای باستانی دیده شده که بر پایه نمادنگاری و ایده نگاری است. همچنین برخی از حروف نگاریهایی در این آثار به‌دست‌آمده که تاکنون کارشناسان معنی آنها را در نیافته‌اند.

روی سنگ‌نگاره‌ها تصاویری چون بزکوهی، قوچ کوهی، آهو، انسان (در حالات گوناگون و با ابزارهای متفاوت)، اسب، گرگ، شیر، شتر یک کوهان و دو کوهان، پلنگ، گراز، گوزن (مرال، شوکا، زرد ایرانی)، یوز پلنگ، گور، مار، لاک‌پشت و بسیاری از حیوانات ناشناخته دیگر مشاهده می‌شود. از این میان حدود ۷۵ درصد نقوش به بز کوهی و قوچ اختصاص دارد که نماد سرزندگی، آبادانی و برکت است.

بزرگ‌ترین نقش برروی سنگ‌نگاره‌ها تیمره ، نشان بزکوهی‌ای است که ۱۵۰ سانتیمتر ارتفاع و ۲۰۰ سانتیمتر عرض دارد. این نقش، در کتیبه ای در روستای کوت آباد (از توابع شهرستان کمیجان) قرار دارد. با بررسی خطوط تصویری، ایدئوگرام، سطری، ایلامی (هندسی)، پهلوی، کوفی، کلیمی و عربی و خط فارسی، می توان سیر تکاملی خط را در این سنگ‌نوشته‌ها، بخوبی مشاهده کرد.

 

هماطور که اشاره شد، شباهت های بسیاری بین نقش های سنگ نگاره های تیمره و دیگر آثار باستانی جهان وجود دارد، که در ادامه به برخی از آنها اشاره می کنیم:

 

انسان در حال نیایش در ایران و E.T. در امریکا

نقوش دو انسان با دستانی باز، به حالتی شبیه به نیایش و  زایده هایی در میان پای های آنها! یکی از این آثار است. این نقش را می توان در کوه های سنت جورج، ایالت یوتا در امریکا و دیگری در کوه های بلوچستان در گُشت، یافت. بعضی از کارشناسان و سازمان ناسا، آنها را نشانی از وجود انسانهای فرا زمینی می دانند ( Ufo – E.T )

 

 

 

دو انسان بالدار

سنگ نگاره های کهن ( Petroglyphs ) نمادهای تصویری و زبان مشترک بجا مانده ای هستند که وسعت پیام آنها درجای جای کره زمین قابل فهم و انتقال بوده است. نقش دو انسان بالدار از دیگر نمادهای سنگ نگاره های تیمره (کوههای اطراف خمین) است. این نقش شباهت های شگفت انگیزی با آثاری در پارک زرد امریکا (Montana) دارد در آن که سرخپوستان بومی در هزاره های قبل، اقدام به خلق آن نموده اند.

 

 

 

نقش بز کوهی یا Ibex

بیش از ۹۰ درصد نقش های سنگ نگاره های ایران بزکوهی ibex است. با سه سبک هنری و پیام های متفاوت؛ همین روند در سنگ نگاره های امریکا هم دیده می شود. دو بوم که دارای نقش های متعدد بز کوهی است و یکی از آنها در موآب Moab ، کنار رودخانه کلرادو قرار دارد. این نقش در هزاره های قبل توسط سرخپوستان امریکایی خلق شده است و برای آنها نمادی از خدا بوده است. دیگری در ایران (تیمره) با شباهت هایی شگفت آور، بطوری که گویی یک هنرمند آن آثار زیبا را خلق کرده است.

نقش یک بز کوهی با شاخ های بلند و سمبلیک، نماد آبخواهی و زایندگی و محافظت است. شگفت آنکه نقش و طرح بزکوهی حتی در بیرون از سر زمین ایران، با همان مضامین و رویکرد قابل دیدن است.

 

 

نقش هایی شبیه انسانهایی با کلاهخود

نقش هایی شبیه  انسان هایی با کلاهخود و لباس هایی همچون فضانوردان امروزی از دیگر شباهت های فرهنگی است. نقش انسانهایی معروف به فرا زمینی ها (یوفوها) در کشور امریکا (نیومکزیکو) ، چین، پرو، ایتالیا و ایران (تیمره) کشف شده است که شباهت های شگفت انگیزی با هم دارند. این نقش ها از هزاره های قبل در قاره های مختلف ایجاد شده اند.

 

 

 

 

انسان های دست به سینه

به گواه سنگ نگاره های کهن، مرکز تمدن و خاستگاه بشر (قبل از ایلام و سومر) در مرکز ایران کنونی بوده است. در تصویر مقابل، مجسمه های گلی کشف شده در یکی از معبدهای میانرودان متعلق به سومر (۴۰۰۰ سال قبل از میلاد) را نشان می دهد که همه دستان بر سینه دارند. دقیقاً شبیه نمونه های متعددی از سنگ نگاره های کشف شده در تیمره است. این اسناد موجب می شود که با کشف آنها در قلمرو سومر در بین النهرین تجدید نظر شود.

 

 

 

ارابه چهارچرخ

 

 

 

 

نماد باستانی خاص روی سکه ها

 

 

استفاده از مطالب با ذکر منبع بلامانع است.